 Меню | |
| Категории каталога | |
| Форма входа | |
| Жагъурун | |
|
| Дустар | |
|
| Чи силис | |
|
|
|
|
ЭФРУЗ РЕГЬИМОВА. "ЯРАН СУВАР" (4 пердедин пьеса)
ЭФРУЗ РЕГЬИМОВА. "ЯРАН СУВАР" (4 пердедин пьеса)
Иштиракзавайбур:
Ярал буба
Ярбиче
Ярбике - Ярал бубадинни Ярбиче бадедин хтул
ХангуцI - абурун кьвед лагьай хтул
Куг - пуд яшда авай руш аял
ПIаш - вад яшда авай гада аял
Ярбикедин таяр – туьшер:
Аярханум
Перизада
Селминаз
Туькезбан
Шагьнабат
Беневша
Мурад - Ярбикедин адахли
ХангуцIан таяр – туьшер:
ХъилецI
РемецI
КIватIи – КIватIаш
Сувариз хуьре къекъведайбур:
Кваса
Тапархъан
Качал
Пуд бацIи галай цIегь
Шавхабег ими - мирес
Магьрузар хала - мирес
Пейкар хала - къунши
Эмирбег халу - къунши
Яран сувар лезгийрин рикI алай, ракъарни нурар гвай, гуьгьуьлар шадардай, бахтар юзурдай сувар я. Яр алукьайла там, дере, вири тIебиат чандал хкведа. Гьавиляй лугьуда: гатфар тIебиатдин назлу свас ятIа, яран варз адан таж я.
Агъзур йисар я лезги халкьди Яран сувар къейд ийиз. Им чи виридалайни чIехи, виридалайни рикI алай сувар я. Чи къадим адетар, ацукьун – къарагъун хвенвай сувар. Амма икьван гагьди чна Яран сувар гьикI кьиле тухузватIа сегьнеламишнавач. Ихьтин сегьнедин эсерриз лагьайтIа, гзаф игьтияж ава. И эсер Яран суварикай мектебра кIелзавайбур патал кхьенвай сифте пьесайрикай я.
Пьесадин кьилин метлеб мектебра кIелзавай аялриз чи дегь чIаварин фольклордин чешнейрин, адетрин, ацукьун – къарагъунин, сенятрин, пекерин, тIуьн – хъунин гьакъиндай са кьадар чирвилер гунн я. Пьеса сегьнедал эцигдай ксаривай чна къалурнавай шартIарив кьадайвал эсердиз алаваярни хъийиз жеда. Анжах и алаваяр лезги халкьдин ацукьун – къарагъунив кьадайбур хьана кIанзава.
Сегьнеда лезги хуьруьн кIвал, гъен дегьзаманайрив кьадайвал туькIуьрун герек я. Иштиракзавайбуру дегьзаманайрин лезги пекер, алухар, хуьруьн майишатдин алатар гъилик авуна кIанзава. Пьесадиз мадни къадим манияр (иллаки гатфариз талукьбур), макьамар, кьуьлер, къугъунар, мисалар, алхишар алава хъувуртIа хъсан жеди.
Пьесада хъсан инсанринни пис ксарин арада акъажунар кьиле физва. Эхирда фасикьар батIул хьана, хъсан ксар гъалиб жезва.
Пьеса сегьнеда къалурдайла адан кьилин иштиракчийри – Ярал бубади ва Ярбиче бадеди нубатдалди аялриз суалар гуда:
1. Нивай дегьзаманайрин лезги мани лугьуз жеда?
2. Нивай «Лезгинка»дал кьуьлиз жеда?
3. Нивай писпIияр расиз жеда?
4. Нивай кула ва я сафут храз жеда?
5. Шаламар илигиз алакьдай вуж ава?
6. БалкIан фургъундик кутIаниз алакьдай кас авани?
7. Нивай сун гуьлуьтар храз жеда?
8. Гам храз жедайди авани?
9. Лезгийрихъ гьихьтин къафунар ава?
10. Нивай яргъан, шалта, хъуьцуьган расиз жеда?
Суалриз дуьзгуьн жаваб гайибуруз Ярал бубади ва Ярбиче бадеди сегьнедай пишкешар вугуда ва мярека мадни гурлуз кьиле фида.
1 - ПЕРДЕ
Суварин гьазурвилер
Пердедин кьулухъай Яран сувариз талукь чIалар лугьузвай ван къвезва:
Гатфар бере алукьайла,
Живер, муркIар цIрада.
Набататрив мили шагьвар
Хъуьтуьл ванцел рахада.
ХъуьтIуьн мекьер алудна
Рагъ чаз мукьвал атана.
Уяхарна гьар са чка,
Чуьл къацарив ацIана.
Чим акъатиз, рагъ акьуна,
Къацу хьана дагъ – дере.
Мад инсанриз пара хьана
КIвалахарни гьар жуьре.
Шиир лагьана куьтягьайла перде ахъа жезва. Сегьнедай лезги кIвалин гъен аквазва. Са пата тIанурни хьар ава. Къулал чIехи бицил къажгъанар эцигнава. Сувар алукьиз са – кьве югъ ама. Экуьнин бере я. Ярбикедини адан таяр – туьшери манидал илигна гъенел кIвалахзава.
Шагьнабат: - Ярбикедин яйлух квахьнава, Мурад бегдиз жагъуриз ша, лагь.
Вирида: - Чими гьиссер юзуриз ша, лагь.
Шагьнабат: - Яраз цIийи мани лугьуй,
Чи Ярбике кьуна, тухуй.
Вирида: - Кьуна тухур бахт гурай,
Ярбикедкай свас хьурай.
Ярбике (лацу бишме къуьнериз вегьена, наздив къекъвезва ва мани лугьузва):
- Яр алукьна бахтавар,
Рушар я чун бахт авай.
Гьар рушакай и Яраз
Са свас хьурай тахт авай.
Рушари чукурна Ярбике юкьва твазва ва капар ягъизва. И чIавуз сегьнеда гъиле нек авай гетIе кьунвай Ярбиче бадени кал нехирдиз гьална хтанвай Ярал буба пайда жезва. Абуру рушариз килигиз кьил юзурзава. Экв хягьзава. Перде кIев жезва. Са герендилай мад перде ахъа жезва.
Дегь чIаварив кьадайвал дамахарнавай лезги кIвал. Бубани баде кIвализ гьахьзава.
Ярал буба ( рушариз):- Чан бубадин чубарукар, кIвализ хъша, амай кIвалахар ахпани кьилиз акъудиз жеди.
Ярбиче баде: - На дуьз лугьузва кьуьзек, и рушарни чубарукар хьиз я, мус куьч хьана фейитIани, хабар кьач вуна. Гьи патахъ хьайитIани фирай, амма бахтлубур хьурай. Бубайри лагьайвал:
Рагъ акурай,
Югъ акурай,
Бахт юзурай!
Рушар кIвализ хквезва.
Ярбике: - Чан баде, гила вунани бубади ял ягъ, амай крар чна хъийида. (Бадедивай гетIе къахчуна рушарихъ элкъвезва) Я рушар, квез некIедиз гьикI мая гудатIа чидани? (Рушари кьил галтадзава. Ярбикеди абуруз некIедиз мая гудай къайда чирзава) Им регьят кIвалах я. Къуьруьгъуьм некIедиз са кIус мая вегьена, «Бисмиллагь, Аллагьди берекат кутурай, кIел хьиз ксурай, маст хьиз атурай», - лагьана, тIурунив ктадна, чими пекерик галчукна кIанзава.
Ярбике мая ганвай нек муькуь кIвале туна хквезва. Бадеди ацукьна кIвалахзава. Бубади суварин юкъуз макьамрал илигун патал зуьрнеяр гуьнгуьна хутазва. Рушари мягьтелвилелди Ярбикедин гугъуьна килигзава.
Аярханум: - Я буба, Ярбикеди мая гайи нек вучиз муькуь кIвализ тухвана?
Ярал буба: - Чан руш, зи чIехи дидеди лугьудай хьи, берекат гьамиша кьилди, саламат чкада хвена кIанзавайди я. Ада гьамиша ихьтин са гуни лугьудай:
Берекат гуз гетIедиз,
Мая ягъ на некIедиз.
ГетIедизни саламат
Чка ая аманат!
Килиг, чан балаяр, Ярбикедиз и крар бадеди чирайди я. Куьнени гила гьадавай чира, чи адетар хуьх, са мус ятIани квезни герек къведи. ТахьайтIа, квез ацукьун – къарагъун тийижирбур лугьуда.
Беневша: - Ярал буба, им вуч лагьай чIал я?
Ярал буба: - Исятда за вун гъавурда твада, чан руш. Гьар са халкьдихъ вичиз хас ацукьун – къарагъун, адетар авайди я. Гьа идалди са халкь муькуьдалай тафаватлу жезва. Бес вуна жуван ацукьун – къарагъун, лезги адетар хуьн тавуртIа, вун лезги тирди гьикI чир хьурай? Кьан чна Яран сувар. Агъзур йисар я чна и сувар къейд ийиз. Им чаз гъуц диндилай, чи гъуцарилай аманат яз амай виридалайни чIехи сувар я. Яран варз алукьай сифте юкъуз кьиле тухузва чна и мярека. Чи мублагьвилин гъуц тир Яр гъуцди икI меслят акунай. Гьавиляй чна ихьтин адетар хуьн герек я. ЧIугу, Ярбичедин кьилив, аку, ада квез вуч лугьудатIа.
Рушар бадедив агатзава.
Ярбиче баде: - Чир хьухь, чан балаяр, бубади дуьз лугьузва. Жуван адетарни гьуьрмет хуьн тавур кIвале хийир – берекатни жедач. Дегьзаманайра чи бубайри даим гъуцаривай берекат тIалабдай. А чIавуз тIили татуй лугьуз накьвадин къав дингинив катана, тIуш гана, цIвецI вегьена, кул гудай. Яран сувариз къавуз кул гудамаз икI лугьудай: «ЦIицI пепеяр гьуьлуьз фий, берекатар кIвализ фий». Ахпа ихьтин мани лугьудай:
Цавун рекьер атIана,
Эрен вахар атана.
Хуьре – хуьре къекъвена,
КIвале – кIвале къекъвена.
Сана тIуьна афарар,
Сана тIуьна хинкIарар.
Вири чпиз акуна,
Чеб садазни акунач.
Эренрив гва хабарар,
Квачир чпик тапарар.
Куьне тадиз къивер це,
Рагъ бубадиз эвер це!
Цифер, марфар инихъди,
Ракъар, варцар инихъди!
Пепе – шепе тIимил хьуй,
НикIера бул техил хьуй!
ЦIаяр чна куькIуьрна,
Йиф чIагайди туькIуьрна.
Эрен вахар хъфизва,
Абурун крар туькIуьзвач!..
Туькезбан: - Я баде, а на лугьузвай Эрен вахар вужар я?
Ярбиче баде: - Эрен вахар инсандин пис – хъсандиз къимет гузвай Эрен гъуцдин рушар я, чан хтул. Аку, къе шумуд югъ я чун Яран сувариз гьазур жез. ЦIирнавай къуьлуькай тIач хкудна семена чранва. Аку, чан балаяр, тIачни семена чи халкьдин сифтегьан тIуьнарикай я. Яран сувар паталди къуьл цIириз турла, виликай къвезмай йис булди хьурай лугьуз ниятар авуна кIанзава.
Туькезбан: - Гьихьтин ниятар, я баде?
Ярбиче баде: - Къуьлер хурам хьурай,
Канду тIарам хьурай.
Перизада (гъилин регъверни гваз къвезва): - Чан баде, заз чIахар ашдикай хуш къведа. За чIахар регъведан?
Ярбиче баде: - Регъуьгъ. Бес Селминаз гьинава?
Селминаз (тади кваз къвезва): - Ви вилериз кьий, баде, за къула цIай авуна. Гила вавай иситIа чраз жеда.
Бубади гуьнгуьна хтунвай зуьрнедай ванер акъудиз ам саз ятIа килигзава. Селминаза цурцун къажгъа, кефкир, гетIедаваз гъери, кIарасдин тIур, текнедаваз гъуьр гъана, бадеди иситIа гьикI чрадатIа килигзава. Хтулар гьарад са кардик хев кваз акур Ярал бубадиз хвеши жезва.
Ярал буба: - Баркалла квез, чан хтулар, куь алахъунарни алакьунар акваз зи рикI шад я. Вил такьурай, хата – баладикай гъуцари хуьй. Чан руш, Ярбике, кьуртIуь вечре цицIибар ахъайнаватIа, килиг.
Ярбиче баде: - Беневша, вуна гитI чрадай къапар чуьхвена тур. Чна ахпа гитI чрада.
Аярханум (тадиз къвезва): - Чан баде, зазни са кар буюрмиша.
Ярбиче баде: - Чан зи иерди, шемер расун патал цIуру пекерин тадаракар ая. ГьакIни гадайриз Яран рикIинихъ вегьедай чантаяр гьазура.
Туькезбан атана бадедин къаншарда акъваззава.
Туькезбан: - Баде, бес за гьи кардик кьил кутан?
Ярбиче баде: - Чан зи вилин экв, вун гьина авай?
Туькезбан: - За чуьхуьнарзавай, чан баде.
Ярбиче баде: - Аферин ваз, чан руш. Яран сувариз гъен, кIвал михьна, чуьхуьнар авуна, цIийи пекер алукIна кIанзава. А чIавуз цин гъуц Тавардивай икI тIалабда:
- Чаз ятар гай, чан Тавар,
Чаз бахтар гай, чан Тавар.
Къуй чахъ ятар бул хьурай,
Чи никIера къуьл хьурай.
Булах ацIуй, яд жервал,
Чуьхуьнариз шад жервал.
Яд тахьайтIа урада,
Тамар, никIер кьурада.
ВацIар ацIуй ятарив,
Агуда чун бахтарив.
Шагьнабата ПIаш эхъуьрна, дасмал арушна гъизва. Селминаза адал пекер алукIарзава.
ПIаш: - Баде, жендек чуьхуьн тавурдаз вакIан чIар акъатдани?
Ярбиче баде: - ГьакI я, чан зи къуьрен шапIа. (Рушариз) Инсандин тан хьиз рикIни михьи хьун герек я, садни хъел яз амукьна кIандач. Шагьнабат, вунни гьакI акъвазмир, чан руш, Туькезбанани вуна шуьмягъар михьа. Туькезбан, вуна какаяр ругуг, абуруз ранг ягъ.
Ярал буба (ПIашал яру пекер алукIарзавай Селминазаз): - Гьалал хьуй ваз, чан хтул. Яран сувариз аялрал жезмай кьван яру пекер, я гьич тахьайтIа, яру нехишар алай пекер алукIарун герек я.
Селминаз: - Им вучтин адет я, чан буба?
Ярал буба: - Яру рангуни бахтар гъида, лугьуда бубайри. Ада тIал – квал, начагъвилер агуддач. Берекатлу хьурай лугьуз, Яран юкъуз яру суфра экIяда.
И гафар лагьана бубади зуьрнедал са кьульдин макьам ягъизва. Рушари дамахарнавай ПIашав кьуьлиз тазва. Ара секин хьайила къецелай цицIибрин ван къвезва.
Шагьнабат: - КьуьртIуь вечре цицIибар ахъайнавай хьтинди я. Фена килигин за абуруз.
И чIавуз сафунаваз цицIибар гъизвай Ярбике кIвализ гьахьзава.
Ярбике: - Муштулух зиди, яран цицIибар куьди.
Ярал буба: - Са гуни лагь, чан хтул, са гуни лагь.
Ярбике: - Гьихьтин?
Ярал буба: - Гьа ваз чидай хьтин.
Ярбике (ЦицIибар авай саф гваз кьуьлзава):
- А Гуни, Гуни хьун герек,
Чими ракъар хьун герек.
ЧIимел йикъар алатрай,
Яран йикъар агатрай.
КIватIиз мукай цицIибар,
Хвеши хьуй квез кесибар.
КIатIаз хтуй ири къуьл,
ЦицIибриз хьуй кьуьлуь къуьл.
Ярбиче баде (иситIа чуруна куьтягьна хъуьрезва): - За вечрез какаяр арбедин няниз, нехир хтайла эцигнай, гьакI тирвиляй какайрин виридай цицIибар акъатнавайди я. Йикъан и вахтунда кIвализ берекат атун хъсан кар я лугьуда чIехибуру. (ЦицIибар авай саф кьуна абуруз макьамариз – макьамариз сегьнедин вилик физва.) Гъуцари мадни пара гурай, саламатдиз чIехи хьурай, сусарин сандухра твадай къар хьурай.
ПIашани бадеди хьиз цицIибриз макьамарзава.
ПIаш: - Ибуруз недай са затI це, я баде, тахьайтIа гишила рекьида гьа.
Ярбиче баде: - Къе абуруз чпин дидедилайни чими мукалай гъейри затIни герек туш. Муг тIуьн тавур цицIибдикай цицIиб жедач, лугьуда бубайри.
Ярбике: - ХупI хъсан гафар я, чан баде.
Рушари цицIибриз тавазивилер ийиз манияр лугьузва.
Перизада:
- ГъвечIидакай чIехид хьуй,
Гьар садакай ирид хьуй.
Беневша:
- Чавай куьн хуьз тахьайтIа,
Цавун гьуруь – перид хуьй…
Ярбикеди цицIибар хутхузва. Рушарни гьарад санихъ физва. Туькезбана сафутIда авай какаяр нехишар ийиз хунчада кIватIзава. Ада манидал илигзава.
Туькезбан:
- Къиб хуш ятIан лацалай,
Заз бахт кIанда лаз алай.
Яран чубарукар, - гьуй, гьуй,
Яр хкваш зи Лацавай
Тав янавай какаяр,
КIватIа, кIватIа, балаяр.
Яран сувар алукьна,
Хъша патал алай яр.
Гагь – гагь бубадин зуьрнедин ван къвезва. И ванцел Куг ахварай аватзава. Вилериз гъуд гуз – гуз сегьнедин вилик къвезва.
Куг (тамашачийриз): - Квез сувайай нубайакйай, са какани кьилеллаз. Хунчадилай са кака къачуна, бубадин къужахда ацукьзава. Вирибур адаз килигна хъуьрезва.
Аярханум: - Чан буба, суварар мубарак авурдалай кьулухъ вучиз са какани кьилеллаз лугьуда?
Ярал буба: - Чан бубадин, им дегьчIаварилай амай адет я. Инлай вилик хуьруьн гъвечIи – чIехибур сад – садаз суварар мубаракиз кIвалериз фидай. Суварин юкъуз кака пай гун адет тир. КIвалин иесиди кака вугана лугьудай:
Марф хьиз кьурай,
Юргъ хьиз гурай,
Кьилелай алахьрай!
Кака къачур касди и алхишдай кIвалин иесидиз разивал къалурна лугьудай: «Квез суварар мубаракрай, са какани кьилеллаз.»
Кугазни и гафар бадеди чирнавайди я. Какаяр дуьньяда туьретмиш хьунин лишан яз гьисабзава. Гьавиляй чна ам пара багьаз кьазва, рангарив безетмишна хунчайрал тазва. Кака гьакIни цIийивилин лишан яз гьисабзава. ЦIийиз эвленмиш хьайибуруз, кIвалер эцигзавайбуруз, аял хайибуруз, Яран сувариз рикIинихъ чанта тазвайбуруз какаяр гун адет тир.
Ярбиче баде: - ГъвечIи чIавуз чун 2-3 аял рушан мехъерик эверун патал хуьруьз экъечIдай. Мехъерик эверай кIвалерай чаз какаяр гудай. Кака вугузвайди руш тиртIа ада ихьтин алхиш ийидай:
Рагъ акурай,
Югъ акурай,
Бахт юзурай!
Суса кака вугудайла масакIа алхишдай:
Инсан хьурай,
КIубан хьурай,
Хизан хьурай!
Яшлу дишегьлиди кака вугудайла лугьудай:
ЦицIи хьурай,
ЧIехи хьурай,
Рехи хьурай!
Бадеди гитI гьикI чрана кIанзаватIа гъавурда твазва. Шагьнабат са сини шуьмягъарни кIерецар гваз къвезва. ПIаш адан гуьгъуьна гьатнава. Сини чилел эцигун кумазни гадади шуьмягъар къачуз, жибинда твазва. Шагьнабата сини вичихъ ялайла, ПIаш мадни секиндиз акъваззавач. Сегьнедин вилик къвез, сарарив шуьмягъар хаз незва. Эхирни Шагьнабатак хъел акатзава.
Шагьнабат (гъилерив): - Инал ПIаш, анал ПIаш, галани вахъ гьакьван каш. Бес я мад, вуна зун аси авуна хьи, хана экъитIин, ахпа гьикьван кIантIани неъ.
ПIаш (адак хъел кутазва):
- Я Шайнабат, Шайнабат,
Я Зайнабат, Зайнабат.
Ярал буба: - Я къари, за зуьрне гуьнгуьна хтуна. Яраб тамуз фейи гадаяр мус хкведатIа, са дем кутадай.
Ярбиче баде: - Ай – гьай, я кьуьзек, вуна абуруз Яран йифиз кудай кIанчIар, шемер ийидай тIвалар, гъенел цIайдай кьуру кIарасар, перцин, нажахдин тумар, кIалам илигдай къелемар, са гафуналди, акьван затIар тапшурмишнава хьи, няни алукьдалди четин хкведи абур. Хтайлани, галатнаваз кьуьл ийиз жени абурувай?
Ярал буба: - Вагь, я къари, акI ятIа гьавайда вахт квадарнава лагь ман за. Экуьнлай есир хьанва зун зуьрнедин гъиле. Гила ам гуьнгуьна гьатай вахтунда вуна дем кутамир лугьузвани? Бес инлай вилик демер кутадайла вун галатнава – галатнавач гуьзетдайни? КIвалер эцигдайла, векьер ядайла, гвенар гуьдайла, багъларин бегьер кIватIдайла мелер авуна, йифиз деминизни фидачирни инсанар? Бес демерикай манияр рикIел аламачни ви?
Тарал алай пад яру ич,
КIаник фидалд ават тахьуй.
Мелей хтай кIани къелем,
Вун демина галат тахьуй.
Ярбиче баде: - Бес гадади вуч лугьудай?
Ярал буба (юкь дуьз кьуна, гъилер эчIез яна): - Гадади икI лугьудай:
Ви гафунал гаф эцигиз,
Зун лезгидин Шарвили туш.
Акьван наз гвай вун хиве кьаз,
Кьегьал ятIан, зун дили туш.
Ярбиче баде: - Бес руш инжиклу жедачирни и гафарикай?
Ярал буба: - Ваъ, я къари, гадади гьасятда рушан гуьгьул къачудай:
Ви гафунал гаф эцигна,
Чир хьухь, зун вав агатич яр.
Вун мехъерик галаз хьурай,
Зун демина галатич яр.
Ярбиче баде: - Дуьз лугьузва вуна, чан кьуьзек. Зун аял тирла рагьметлу бадеди лугьудай хьи, Муьшкуьр хуьряй дагъдин хуьруьз са суткада арабада аваз свас гъидай инсанри. Галатун тийижиз рехъ фидай абур. Йифиз хуьруьз агакьайла, ял ягъун тавуна дем кутадай. Абуру гьатта ихьтин манини лугьудай:
Муьшкуьрдай свас гъайи гада,
Са югъ я ви рехъ хуьз чна.
Тамам хьанва лагьай вяде,
Ял ягъамир, дем кутур на.
Ярал буба: - Аквазвани, чан къари, гьа за лагьайвал я ман.
И чIавуз ПIашан шехьдай ван къвезва. Бубани баде тадиз къецел экъечIзава. Абур ПIашни галаз кIвализ хтайла, аялди хайибуруз ивидай кьацIанвай са сас къалурзава.
ПIаш: - Уййй!.., чан баде, килиг зи сас акъатна…
Хайибуру аялдиз чан – рикI ийизва.
Ярал буба: - Ша бубад патав, чан хтул, ам акъатна кIанзавай сас тир.
ПIаш: - Вучиз? Заз тIайзава.
Ярал буба: - ГьакI тIариз – тIариз чIехи жедайди я аялар. (ПIашав гвай сас къачуна) И сас яни? За ваз са амал чирин. Вуна за лагьайвал авуртIа, ваз лап хци ва кIеви сас ахкъатда. Вуна и сас парудлай гадарна лагь: «Чан Гъуцар, и зи сас кIелез хьуй, кIелен сас кьифрез хьуй, кьифрен сасни заз хьуй.» Вавай и за лагьайвал жедани, чан хтул?
ПIаш: - Жеда, чан ба.
Ада сегьнедин вилик гъилевай сас са патахъ гадарна бубади лагьай гафар тикрарзава. Бубадин кьилив хтайла, бубади капар ягъиз адаз кьуьлера лугьузва. Вирида ПIаш юкьва твазва, гадади кьуьлзава.
Ярал буба: - ЦIар ягъана лекьре хьиз,
Кьуьлера, бахт гата хьуй,
Вун са чIехи гада хьуй,
Мехъерардай вяде хьуй,
Ван чукIуй гьар убадиз,
Куьредизни Къубадиз,
Ви мехъерик кьуьлерун
Кьисмет хьурай бубадиз!
Куг вучдатIа тийижиз бадедин къужахдиз гьахьзава. Бадеди Куг кьуна, адаз тавазивилер ийизва.
Ярбиче баде: - Дублибацар дидедин,
Вун верцIи я, за недин?
ТIуьн тавуна, тада вун,
Туьмер ийиз хуьда вун.
Куг баладиз хуш хьурай,
Ам са чIехи руш хьурай!
Куг: - Ам зазни чида.
Ярбиче баде: - Лагь кван.
Куг: - Дуьдуь, дуьдуь хайман дуьдуь…
Вири хъуьрезва.
Ярал буба: - Ша кван, ша кван, бадив, чан хтул. (Куг къужахда кьуна тавазивилер ийизва.)
Дублибацар бубадин,
ТIвар вуч я и шапIадин?
Дублибацар туькьуьлда,
Куг баладиз за кьуьлда.
ИкI лагьана, ада вичин къаридихъ галаз кьуьлзава. Рушари сивив макьамар ягъиз, капарал илигзава. Кьуьзуьбуру галатдалди кьуьлзава.
Ярбиче баде: - Я кьуьзуьд, чна амай кIвалахар куьтягьдалди и аялар вуна алдахара.
Ярал буба (галатна къулан патав ацукьзава): - Ша, чан хтулар, чун «Лув гуда гьа, лув гуда» къугъван.
Кугни ПIаш бубадин патав ацукьзава. Бубади са цIам къачуна чилел алтадиз – алтадиз абуруз къугъунин шартIар лугьузва.
Ярал буба: - Килиг, чан хтулар, за гьайванринни къушарин тIварар кьаз, и цIам хкажиз «Лув гуда гьа, лув гуда» - лугьурвал я. Куьне за тIвар кьур затI лув гудайди ятIа, гъил хкажун лазим я, тахьайтIа ваъ. Лув гуз тежедайдан тIвар кьурла гъил хкажайдан пелел за цIивин алтадда. Чир хьанани?
Кьведани санал: - Чир хьана, чан буба.
Ярал буба:
- Раб хьиз иви хкудда,
Вич ятарай акъудда.
Виряй гъида дарман яз,
Ам зили я, гьайван яз.
Лув гуда гьа, лув гуда.
Куга гъил хкажзава, ПIаша ваъ. Бубади цIивиндив Куган пелел лишан тазва. ПIаш хъуьрезва. Бубади маса гьайванрикай лугьузва.
Ярал буба:
- Лув гудайла язва ам.
ЧIемерукдин хьел.
Чубарук я адан тIвар,
Айванрик таз гел.
Лув гуда гьа, лув гуда.
Аялри кьведани гъил хкажзава. Ярал бубади разивал къалурна, абуруз гьарадаз са кака гузва. Аялриз хвеши жезва. Чпин кIвалахар кьилиз акъудай рушарни абурув агатзава.
Ярбике: - Чан буба, чунни къугъван ман.
Ярал
| | Категория: Пьесы | Добавил: lezgiland (17.12.2008)
| | Просмотров: 3083
| Рейтинг: 5.0/2 |
|
|
|
